Hava iyi olduğu zaman yani görüş açıksa yön bulma kolaydır ve sadece harita okuyarak da yapılabilir. Fakat kötü hava koşullarında pusula, adım sayma, zamanlama ve altimetre çok gereklidir ve bunlardan birisini veya bir kaçını bir arada kullanmak gereklidir. Daha önce anlatılanların yanı sıra kötü havalarda yön bulmak için bir iki önemli etken daha vardır.

Hazırlanma
 
Evde,   dağda kulübesinde veya çadırda elinizdeki haritayı ve rotayı incelemek için harcadığınız zaman kazanılmış bir zamandır.  Ayrıca kötü havalarda kaçış  (seçenek) rotaları ile ilgili notlar almakta da yarar vardır.

Rota Kartı

Bir rota kartı günlük yürüyüşlerle ilgili olarak, çıkış noktalarının ve varış noktalarının koordinatları, rotanın özelikleri, mesafe, çıkılan ve inilen yükseltiler, pusula hedef açıları ve zamanlama hesapları gibi bilgileri içerir.   Kurs çalışması için çok verimli olan bu çalışma,   dağda gerçek şartlarda aslında çok az kullanılabilir, belli zor durumlarda tehlikeli bile olabilir.  Sıcak ve rahat bir evde hazırlanmış olan çok detaylı bir kartın takip edilmesi değişen koşullar (hava, ekip, zemin vb.) nedeniyle çok zor olur. Dağda kararlarınızı sınırlayan her şey tehlikelidir; belirlenen bir yerde buluşma, rota kartı vb. gibi.

Kısacası, rota kartınız olabildiğince kısa olmalıdır. Sadece önemli birkaç hedef açısının olması, rüzgârlı havalarda bu işi yapmak zor olacağı için gerekli olabilir.

Harita ve Pusulanın Yeri

• Uygun harita cebi olan bir mont edinin.
• Islanmaz bir harita bulun veya haritanızı uygun şekilde şeffaf bir malzeme ile kaplayın.
• Pusula için fermuarlı bir cebiniz olsun. Eğer boynunuza asacaksanız ipin yeteri kadar uzun olmasına dikkat edin.
• Harita çantaları kullanmayın. Güzel havalarda kullanışlıdır, ama sert rüzgârlı havalarda kullanması çok zordur.
• Hatırlanması gereken zamanlama bilgileri, adım ölçüleri vb. gibi şeyleri harita arkasına yazın.

Artçı

Dört ya da daha fazla kişilik ekiplerde en arkayı kontrol eden bir kişi olmalıdır. Bu kişinin üzerinde fark edilebilir bir giysi olmasında fayda vardır.

Yön Kontrol Edici

Beyaz karanlıkta veya görüş mesafesinin kötü olduğu durumlarda, hedef açısını takip etmek çok zordur. 1.2. ve 3. adamlar (duruma bağlı olarak) 10`ar m. arayla aynı izden yürürler. Üçüncü adam pusula ile hedef açısını kontrol eder. İkinci ve birinci adamın doğrultusu ile ekibin yönünü rahatlıkla kontrol edebilir. Birinci adam sürekli olarak arkasına bakıp üçüncü adamı gözleyerek nasıl devam etmeleri gerektiğini görebilir.

En tecrübeli adamın birinci adam olmadığı bu sistem, öncü adam sistemine göre daha çok tercih edilmelidir, çünkü

1. En tecrübeli adamın özellikle kışın korniş ve çığ yamaçlarından korunması için birinci adam olmaması gerekir.
2. Ekibi sürekli durdurmadan, yön kontrolcünüzle kontak kurabilir ve yön hatalarını daha rahat giderebilirsiniz.
3. Öncü adam sisteminde genellikle sürekli yüksek sesle haberleşmeler ve yanlış anlaşmalar olur. Bu da hiç hoş değildir.

Hedef Saptırma

Resim 1`de A noktasından dere çatalı olan B noktasına gideceksiniz. Eğer direk bu noktayı hedef alırsanız, hedefi kaçırabilirsiniz ve ne taraftan kaçırdığınıza emin olamazsınız. B noktasının altına doğru hedefi bilerek saptırırsanız, dereyi mutlaka bulursunuz ve yukarı doğru yürüyünce de B noktasına ulaşırsınız.

Atak Noktası

Hedef bulucular alıştırma amaçlı atak noktaları kullanırlar. Bu yöntem dağda da çok kullanışlıdır. Haritada gitmek istediğiniz noktayı işaretleyin. Eğer belirsiz (bulması zor) bir noktaysa, hemen yakınında belirgin bir nokta belirleyin. İşte bu atak noktasıdır. Atak noktasına ulaştıktan sonra esas hedefinize gidebilirsiniz. Eğer bir hata yaparsanız atak noktanıza dönüp bir daha denersiniz.

İpe Girme

Bir uçurumdan, bir duvardan veya bir çatlağın içine düşme tehlikesi varsa ipe zamanında girin. Kışın da kornişler ciddi tehlike yaratır. Fakat birinci adanı düştüğü zaman geri kalanlar da onunla birlikte düşebilir. 

İpe giriş: En az 8 mm.`lik ip kullanın. 1. ve 2. adam arasında yaklaşık 20 m., 2. ve 3. adam arasında yaklaşık 3m. İp olmalıdır. Geri kalanlar arkada ve ipe girmeden gelebilirler.

Yan Geçiş

Yan geçiş sırasında her zaman yükselti kaybedebileceğinizi unutmayın.

Konsantrasyon

Ciddi bir yön bulma çalışması konsantrasyon gerektirir. Ekip elemanlarınızın ekip düzenini bozarak sizi şaşırtmalarını engelleyin. Her kafadan bir sesin çıktığı ekip yön bulma konusunda en az şansa sahiptir.

Sabit Tempo

Temponuzu sabit tutun, çünkü Sabit tempo zamanlama hesaplamalarınızı kolaylaştırır.
Ekip yürüyüşünde ekip başının kısa duraklamaları, arkadakilerin daha uzun beklemelerine sebep olur.

Sürekli duraklamalar, ekip içinde ekip başına güvensizlik uyandırır ("Acaba rotayı bilmiyor mu?).

Sert Rüzgâr

Sert rüzgârlı havalarda açık sırtlardan uzak durun ve korunmak için arazinin doğal şekillerinden yararlanın. İki şeyi unutmayın:

Rüzgâr yamaç yukarı eserken hızlanır, yamaç aşağı eserken de yavaşlar.

Bir kaya duvarının üstüne rüzgâra karşı ilerleyerek yaklaşıyorsanız, büyük bir olasılıkla duvarın kenarına 15 m. kala rüzgârsız rahat bir alan olacaktır. Bu noktadan sonra ipe girmek gerekebilir. Gerektiğinde geriye dönüp arkadan esen rüzgârla güvenli bir yere ulaşabilecekseniz, kuvvetli bir rüzgâra karşı yürümek yeterince güvenlidir. Ancak bunun tersi doğm değildir. Ayrıca yandan esen sert rüzgârlar sizi rota dışına iter. Bu yüzden de yönünüzü sürekli kontrol ederek doğrultunuzu biraz daha rüzgâra doğru çevirin.

Derin Kar

En kolay ilerleme sırtlarda ve rüzgâra açık eğimlerde olur. Oyuklarda ve rüzgârdan korunmuş eğimlerde ise yürümek öldükçe zorlaşır.

Çığlar

Güvenilir bir rota, çığ şartlarına bağlıdır, ama oldukça geniş bir konu olan çığlar bu kitabın kapsamı dışındadır. Karşılaşılabilen çığlardan biri de rüzgârdan korunmuş eğimlerde meydana gelen windslab’lardır. En güvenlisi sırtlar ve rüzgâr alan eğimlerdir ama bu da tam güvenlik sağlamaz.

Ani Sis veya Bulut

Eğer aniden sis veya bulutun içine girerseniz:

1. Bir sonraki belirgin noktayı, kaybolmadan önce pusula ile hedefleyin.
2. Eğer nerede olduğunuzdan tam emin değilseniz sis iyice basmadan, yerinizi belirleyin.
3. Ekibin dağılmamasına dikkat edin.
4. Dikkat edin, siste küçük nesneler olduğundan büyük görünürler. 10 m.`lik bir yükselti size 50–60 m.`lik bir tepeymiş gibi gözükebilir. Bu da haritada olmadığı için sizin hesaplarınızı yanıltabilir.

Beyaz Karanlık

Kardan dolayı ufuk çizgisiyle yerin ayrımının imkânsız olduğu bir durumdur. 10 m. ilerinizde ne olduğunu bilemezsiniz (tepemi var iniş mi var?). Bu durum genelde sert rüzgâr ve tipi durumlarında ortaya çıkar ama normal şartlarda da oluşabilir. Bu tür durumlarda:
Önünüzde veya yanınızda ne olduğunu anlamak için kartopu atabilirsiniz. Tipide pekiyi sonuç vermemekle birlikte kolay ve kullanışlı bir yöntemdir.

Bir iki kişiyi yanlarınızda yürütün. Hele her iki yanınızda sizinle aynı hizada yürüyebilecek ikişer üçer kişi bulundurabilecek kadar büyük bir gurupsanız bu yöntem daha iyi çalışacaktır. Sırtlarda özellikle geniş sırtlarda, sırtın üstünü kaybetmek çok kolaydır. Ama bu yöntemle yürüdüğünüz zaman yanınızdakilerin size göre olan yükseltilerini kullanarak bundan kurtulabilirsiniz.

Beyaz karanlık bir insan veya kaya ile kırılabilir. Tepe üstlerini, dere yataklarını veya kesişimlerini algılayabilmek için bu tür ipuçlarına dikkat edin.

Normal şartlarda, güneşli ve" açık bir günde dikkate almayacağınız şeyler de size yardımcı olacaktır. Örneğin, sürekli aynı eğimde devam eden bir arazideki birbirine çok yakın iki yükselti çizgisi ki bu kısa, keskin bir eğimin varlığını işaret eder. Böyle bir şeye rastladığınızda, halitadaki yerini bulabilirseniz, pusula ile birlikte, zamanlama ve adım saymayı da kullanarak bir sonraki noktaya ulaşmanız kolay olabilir.

O ana kadar neler yaptığınızı düşünüp bunları haritaya işleyin. Örneğin iki şey biliyor olabilirsiniz. Birincisi, pusula ile almış olduğunuz hedef açınız. İkincisi son 15 dk.`dır düz bir arazide yürüyor olmanız. Pusulanızı, haritanıza, hedef açınızı dikkate alarak yerleştirin ve harita üzerinde gezdirin. Pusulanızın uzun kenarının kestiği düz arazi, sizin yürüdüğünüz düz arazi olabilir.

İki durum olabilir; Ya bulunduğunuz yerden eminsinizdir (Bilinen nokta) ya da emin değilsinizdir (Tahmini nokta). Bilinen noktadan hareket etmek güvenlidir. Ama tahmini noktadan hareket ettiğinizde sürekli yeni bir tahmini nokta veya bilinen bir nokta ararsınız ve gittiğiniz yerin sizin düşündüğünüz yer olduğundan emin olamazsınız. Yine de tahmini nokta belirlemek de çok önemlidir ve kesin değil diye kullanmaktan kaçınılmamalıdır. Bilinen bir noktaya gidene kadar bulunduğunuz yönünüz hakkında size bilgi verecektir.

Karar Verme

Yön bulma çok ender olarak, kesin verileri kullanan ve kesin sonuçlan olan bir uygulamadır. Yön bulma daha çok eldeki bilgilerle yetinilerek ve bunları en doğru şekilde değerlendirerek yapılması gereken bir disiplindir. Sıkça yapılan iki hata şudur:

• Her şeyin çok net olmasını ummak
• Elinizde olan bilgilerin farkına varmamak (son dakikalarda yürüdüğünüz zeminin durumu vb.). Bu bilgiyi iyi bir şekilde kullanmayıp değerlendirmenizi eksik yapmakla yön bulmada tıkandığınız bir noktada çıkış yolunu gözden kaçırabilirsiniz.

Bir Noktayı Aramak

Kötü görüş koşullarında arama yaparken genelde tarama yöntemli arama kullanışlıdır. Bütün yapmanız gereken bir arada yürümek yerine noktayı bulma şansını arttırmak için çizgi halinde yan yana yayılmaktır. 1O adım kuzey, 10 adım doğu, 20 adım güney, 20 adım batı, 30 adım kuzey ....şeklinde yürüyün. Noktayı bulana kadar bunu devam ettirebilirsiniz.